جنگ جهانی دوم دومین جنگ جهانی بود که از سال ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۵ میلادی طول کشید. بیشتر کشورهای جهان از جمله قدرت‌های بزرگ در این جنگ شرکت کردند و کم‌کم در قالب دو اتحاد نظامی در برابر هم قرار گرفتند. دستهٔ نخست، متفقین و دستهٔ دوم نیروهای محور یا متحدین نام داشتند. این دو اتحاد نظامی یک جنگ تمام‌عیار به راه انداختند، که در اثر آن بیش از صد میلیون نفر در بیش از ۳۰ کشور جهان درگیر شدند. بیشتر شرکت کنندگان در این جنگ، تمام قدرت اقتصادی، صنعتی و توانایی‌های علمی‌شان را در جهت پشتیبانی نظامی بسیج کردند. همچنین میزان کشته‌شدگان جنگ جهانی دوم حدود ۷۰ تا ۸۵ میلیون نفر تخمین زده می‌شود که آن را به مرگ‌بارترین نبرد در طول تاریخ بشریت تبدیل می‌کند. بیشترین کشته‌ها از افراد غیرنظامی شوروی و چین است. همچنین کشته‌های ناشی از بمباران‌های راهبردی، قحطی، بیماری و جنگ‌افزارهای هسته‌ای و هولوکاست در آمار خسارت انسانی جنگ جهانی دوم شمرده می‌شوند.
عموماً تاریخ آغاز جنگ جهانی دوم ۱ سپتامبر ۱۹۳۹ و یورش آلمان به لهستان که در نتیجهٔ آن فرانسه و بریتانیا نیز به آلمان اعلام جنگ کردند، دانسته می‌شود. از اواخر سال ۱۹۳۹ تا آغاز سال ۱۹۴۱ میلادی با مجموعه‌ای از حملات نظامی و معاهدات، آلمان توانست بر بخش زیادی از اروپا چیره شده و اتحادی را با ایتالیا و ژاپن تشکیل دهد. آلمان و شوروی در جریان پیمان مولوتوف–ریبنتروپ در ماه اوت سال ۱۹۳۹ اروپای شرقی شامل لهستان، فنلاند، رومانی و کشورهای حوزهٔ بالتیک را میان خود تقسیم کردند. پس از تشکیل گروه‌های آماده در آفریقای شمالی و شرقی و همچنین سقوط فرانسه در اواسط سال ۱۹۴۰ عملاً جنگ میان نیروهای محور و امپراتوری بریتانیا صورت می‌گرفت. عملیات بلیتس و نبرد آتلانتیک در همین دوران به وقوع پیوست. ۲۲ ژوئن سال ۱۹۴۱ نیروهای محور در عملیات بارباروسا تهاجم گسترده‌ای علیه اتحاد شوروی آغاز کردند. جبهه شرقی آلمان را درگیر جنگ فرسایشی کرد.دسامبر سال ۱۹۴۱، ژاپن با تهاجمی ناگهانی به پرل هاربر به عنوان پایگاه نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا موجب ایالات متحده آمریکا و اعلان جنگ آن علیه ژاپن اعلان شد. در پی این حوادث، مابقی دولت‌های محور نیز به عنوان متحدین ژاپن، به آمریکا اعلام جنگ کردند. دست‌آوردهای ژاپن در یورش به پرل هاربر باعث ایجاد این تصور شد که آسیا از تسلط غرب خارج شده‌است. از این رو بسیاری از ارتش‌های شکست خورده با آنها همراهی کردند.پیشروی دولت‌های محور پس از شکست ژاپن در نبرد میدوی و شکست آلمان و ایتالیا در نبرد دوم العلمین در مصر و نبرد استالینگراد در خاک اتحاد جماهیر شوروی متوقف شد. مجموعه این رویدادها ابتکار عمل را از دولت‌های محور گرفته و آنها را مجبور ساخت تا در همهٔ جبهه‌ها تنها پاسخگو به راهبردهای طرف مقابل باشند. سال ۱۹۴۴ متفقین به فرانسه اشغال شده توسط آلمان، در طی عملیاتی در نرماندی حمله کرده و ضد حملات شوروی توانست قلمروهای ازدست رفته را بازپس بگیرد. سال‌های ۱۹۴۴ تا ۱۹۴۵ میلادی، ژاپن مجبور به عقب‌نشینی از بسیاری از سرزمین‌های اشغالی در مرکز و جنوب چین و برمه شد. متفقین نیز توانستند نیروی دریایی امپراتوری ژاپن را مجبور به عقب‌نشینی کنند و کنترل جزایر راهبردی غرب اقیانوس آرام را بدست بگیرند. جنگ در اروپا با تهاجم متفقین غربی به آلمان از ۲۲ مارس تا ۸ مه ۱۹۴۵، به پایان رسید. در نتیجه این تهاجم، حاکمیت نازی‌ها پایان یافت و آلمان به اشغال دشمنانش درآمد. آدولف هیتلر، پیشوای آلمان پیش از این که توسط مهاجمان به اسارت دربیاید، خودکشی کرد. زان پس از هشتم ماه مه ۱۹۴۵ با نام روز پیروزی اروپا یاد می‌شود. پس از ابلاغ اعلامیه شرایط تسلیم در ۲۶ ژوئیه ۱۹۴۵ توسط متفقین، ژاپن از پذیرش نتیجه جنگ خودداری کرد و به دنبال آن، آمریکا در ۶ و ۹ اوت سال ۱۹۴۵ به اقدام به بمباران اتمی شهرهای هیروشیما و ناگاساکی نمود. شوروی نیز که تا پیش از این به پیمان عدم تجاوز دو طرفه پایبند بود، علیه ژاپن اعلان جنگ کرد و به منچوری یورش برد. پس از تسلیم ژاپن در ۱۵ اوت ۱۹۴۵، پیروزی متفقین در آسیا نهایی شد. پس از پایان جنگ، دادگاه نورنبرگ برای بررسی خسارات‌ها و جنایات جنگی وارد شده از سوی آلمانی و متحدانش برگزار شد. جنگ جهانی دوم، ساختار اجتماعی و نظام قدرت در جهان را دگرگون کرد و پس از آن برای جلوگیری از بروز چنین رویدادهایی سازمان ملل متحد تأسیس شد. پس از پایان جنگ جهانی دوم، نزدیک به نیم سده، آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی با یکدیگر در جنگ سرد به سر بردند. در جریان تلاش اروپا برای جبران خسارات و آسیب‌های جنگ جهانی دوم، تأثیر قدرت‌های اروپایی در جهان کم رنگ شد و مستعمرات آفریقایی و آسیایی آنها مستقل گردیدند. همچنین کشورهای اروپایی تلاش کردند با انعقاد پیمان‌های چندجانبه هویت سیاسی واحدی به خود ببخشند و از دشمنی‌ها بکاهند.
متفقین: اتحاد جماهیر شوروی، ایالات متحده آمریکا، بریتانیا، جمهوری چین، فرانسه و دیگر متفقین(کانادا، استرالیا، برزیل، آفریقای جنوبی و ...)
متحدین: آلمان نازی، امپراتوری ژاپن، پادشاهی ایتالیا و دیگر متحدین(فنلاند، لیبی، عراق، تایلند و ...)
فرماندهان متفقین: ژوزف استالین(اتحاد جماهیر شوروی)، فرانکلین روزولت(ایالات متحده آمریکا)، وینستون چرچیل(بریتانیا)، چیانگ کای شک(جمهوری چین)، شارل دوگل(فرانسه)
فرماندهان متحدین: آدولف هیتلر(آلمان نازی)، هیروهیتو(امپراتوری ژاپن)، بنیتو موسولینی(پادشاهی ایتالیا)
کشته شدگان نظامی متفقین: بیش از 16000000
کشته شدگان نظامی متحدین: بیش از 8000000
کشته شدگان غیر نظامی متفقین: بیش از 45000000
کشته شدگان غیر نظامی متحدین: 4000000
مجموع کشته شدگان متفقین: بیش از 61000000
مجموع کشته شدگان متحدین: 12000000
منبع: ویکی پدیا
درود بر انسانیت
پست های مرتبط:
