کوتاه در مورد UX Writing

تو این مقاله می‌خواستم در مورد UX Writing صحبت کنم، قبلش تو وب فارسی کنکاش کردم و دیدم اتفاقا منابع فارسی خوبی در این مورد هست و گفتن دوباره‌ی من تکرار مکرارته. در نتیجه تصمیم گرفتم به مواردی که به نظرم بهتره اضافه بشه یا تاکید بشه روشون بپردازم.

کلمه‌ی UX Writing رو احتمالا شنیدین. شاید یه دید کلی داشته باشین از اینکه چیه و یه UX Writer چیکار می‌کنه و محتوای فارسی خوبی هم در این مورد وجود داره که پیشنهاد می‌کنم قبل از خوندن ادامه متن من بهشون سری بزنین.

مواردی که در زیر نوشتم بابت تاکید بیشتر رو بعضی مطالب مقالات بالا و بعضا تکمیل اونهاست.

انسجام (Consistency) داشته باشید

تو مقاله‌ی کوتاه در مورد Heuristic Evaluation در مورد اهمیت این موضوع صحبت کردم دیگه اینجا تکرارش نمی‌کنم. اگر حوصله خوندنشو ندارین در این حد بگم که هماهنگی و انسجام بین تمامی نوشته‌ها و طراحی‌ها مهمه. لازمه در تمامی مسیر خلق تجربه کاربری انسجام داشته باشیم. به عنوان مثال تصمیم بگیرین خودتون رو اول شخص مفرد صدا بزنین یا اول شخص جمع و در مقابل کاربر رو هم دوم شخص مفرد حساب کنین یا جمع.

مثلا همه‌ی این جملات پایین می‌تونه در صفحه‌ی Callback پرداخت موفق بیاد.

ازت ممنونم که به من اعتماد کردی.
ازت ممنونیم که به ما اعتماد کردی.
از شما ممنونیم که به من اعتماد کردین.
از شما ممنونیم که به ما اعتماد کردین.

هر تصمیمی گرفتین یادتون باشه که برای همه‌ی اپلیکیشن بهش پایبند باشین. همچنین تو این انسجام باید تصمیم بگیرین قراره با مخاطب خودمونی صحبت کنین یا رسمی و این موضوع رو همیشه رعایت کنین.

به جایگاه کلمه دقت کنید

مدتی قبل دنبال معادل فارسی skip بودم و توی تویتر مطرح کردم و این پیشنهادات اومد.

همینطور که می‌بینین کلمات زیادی رو می‌شه استفاده کرد که جدای از لحن و بیان به موقعیت استفاده هم مربوطه. مثلا زمانی که می‌خواهیم برای Walkthrough از معادل skip استفاده کنیم می‌تونیم از بلدم استفاده کنیم در حالی که در موقعیت‌های دیگه معادل‌های بهتری وجود داره.

کاربرا نمی‌خونن اسکن می‌کنن

بر اساس تئوری Information Foraging افراد همونطوری دنبال اطلاعات می‌گردن که حیوانات دنبال غذا. این که دنبال کدوم منبع بگردن رابط مستقیمی با راحتی دسترسی و مقدار انرژی ( فوایدی) که این منابع تولید می‌کنن داره.

یک معیار مهم برای شناخت بهترین یو ایکس رایتینگ «ناپیدایی» است. زمانی می‌توان گفت یو ایکس رایتر کارش را خوب انجام داده که حضور کلمات و نوشته‌هایش اصلا حس نشود. به بیان دیگر: کاربر نباید دو بار یک کلمه را بخواند یا اصلاً در فهم جمله دچار تردید یا دست‌انداز شود. - منبع

در نتیجه مطالب رو برای خونده نشودن بنویسین. در زمان نوشتن کاربر بی‌حوصله‌ای رو تصور کنین که بی‌هدف یا با انگیزه کم وارد صفحه شده و می‌خواد با یه نگاه سرسری تصمیم بگیره آیا این صفحه ارزش وقت گذاشتن داره یا نه.

مختصر بنویسید

هرچند کوتاه‌نویسی خیلی خوبه اما به شدت در تضاد با رسوندن مفهومه و بسیار پیش میاد که لازمه برای رسوندن مفوم درست به کاربر طولانی بنویسید.

در مقاله‌ی کوتاه در مورد Recognition Over Recall گفتم که هر چقدر سرنخ‌های بیشتری به کاربر بدیم که مجبور نباشه از حافظش استفاده کنه. برقراری تعادل بین مختصر نویسی و رسوندن پیام کار خیلی سختیه و اگر جایی مختصر نویسی باعث گیجی کاربر می‌شد از اینکه این موضوع رو نغض کنید هیچ ابایی نداشته باشید.

وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا بِلِسَانِ قَوْمِهِ

احتمالا این جمله براتون آشنا باشه اما اگر نشنیده باشین و عربیتون هم خوب نیست، معنیش می‌شه:

"و ما هیچ رسولی در میان قومی نفرستادیم مگر به زبان آن قوم"

شاید مهمترین موضوعی که یه نویسنده UX نیازه بدونه اینه که باید به زبان کاربر صحبت کنه. نه اون چیزی که درسته. تو مقاله‌ی بزار هر تور دوس داشتِ باشم بنویسم گفتم که به نظر من غلط مصطلح درسته.

این یعنی اگر پرسنای شما معنی کلمه پرسنا رو می‌دونه نیاز نیست به جاش بگی کاربرنما که فقط فارسی صحبت کنی و در مقابل هزینه شناختی کاربر رو ببری بالا.

شما به عنوان UX Writer مسئول موفقیت بیزنسی نه زنده نگه داشتن زبان فارسی.

اما اگر پرسنای شما با ا اصطلاحات تخصصی (jargon) آشنا نیست بهتره با ساده‌ترین کلمات اونها رو توضیح بدین. کاربر عمومی احتمالا حتی معنی خطای ۴۰۴ رو هم نمی‌فهمه پس بهتره در کنار نمایش عدد ۴۰۴ برای حرفه‌ای‌ها برای عموم به نحوی معنای این خطا و اینکه حالا باید چیکار کنن رو خیلی واضح توضیح بدین.

شکل کلمات از املاش مهمتره

تو مقاله‌ی ملت حوصله‌ی خواندن ندارند! احسان مفهومی به نام بوما (Bouma) رو معرفی می‌کنه که می‌گه ما شکل کلمات رو تفصیر می‌کنیم و نه حرف به حرف برای همینه که وقتی املای یک کلمه رو اشتباه می‌نویسیم بهمون حس درست بودن نمی‌ده.

برای خود من اینجوریه که وقتی املای یک کلمه رو بلد نیستم، می‌نویسمش، شکلش بهم می‌گه درسته یا نه. به نظرم کلمه "بزار" از "بذار" حس درست بودن بیشتری می‌ده برای همینه خیلیا به این صورت می‌نویسنش.

به همین دلیل مهمه که از فونتی استفاده کنیم که حروف تفاوت شکلی زیادی با هم داشته باشن که هزینه شناختی کاربر رو تا جای ممکن کم کنیم.

تایپوگرافی(Typography)

ممکنه شما هم مثل خیلی از دوستان معتقد باشین که یه UX Writer نیازی نداره (بهتره اما بایدی نیست) در مورد اصول تایپوگرافی بدونه. اما به نظر من این جمله درستی نیست.

به عنوان مثال تو کتاب ۱۰۰ چیزی که هر طراح باید بداند نویسنده می‌گه که افراد متن با طول خط بلند را سریع‌تر می‌خوانند، اما متنی با طول خط کوتاه را ترجیح می‌دهند. دونستن این موضوع به یه نویسنده تجربه کاربری کمک می‌کنه که طول خطوط رو بهینه در نظر بگیره که سرعت و دقت خوانایی رو افزایش بده.

سلسله مراتب اطلاعات (Hierarchy)

از طرفی نویسنده تجربه کاربری باید به اصول هایراکی اطلاعات و فضای سفید هم مشرف باشه که کاربر برای خوندن متن دچار مشکل نشه.

مثلا این تصویر مقاله‌ی چطور متن تجربه کاربری بنویسیم |۱۰ اصل اساسی در UX Writing رو ببینین که چقدر نوشته‌ها تو هم و شلوغه. همینطور که در مقاله‌ی کوتاه در مورد The Blurry-eye Test گفتم سلسله‌مراتب (Hierarchy) متن باید به نحوی باشه که حتی اگر کاربر عینکشو نزده بود هم بتونه بفهمه هر موضوع کجا شروع و تمام شده.

این موضوع به خصوص در متن‌های طولانی و مقالات مهمه. برای خود من اینجوریه که هر مقاله‌ی جدیدی که می‌خوام بخونم اول یه بار تا ته صفحه اسکرول می‌کنم تا موضوعات مهم رو خیلی سرسری ببینم و اگر برام جذاب بود شروع به خوندن کلمه به کلمه متن می‌کنم. شلوغ بودن و مجزا نبودن بخش‌ها باعث می‌شه برای این نگاه سرسری به مشکل بخورم و متوجه موضوعات مهم نشم.

اگر تو ویرگول می‌نویسین، ویرگول این باگ رو داره که خودش میاد و یه خط بالای عنوان رو حذف می‌کنه و باعث می‌شه نوشتتون شلوغ بشه در نتیجه دو خط فاصله بندازین و بعد از انتشار هم مجددا بررسیش کنین.

تست کنید

در نهایت فراموش نکنین که هر چقدر هم برای کاربر نوشته باشین ممکنه تصور درستی از رفتار و نگرش کاربر نداشته باشیت و بهتره برای انتخاب بهترین کلمات نظر دیگران رو بپرسید و یا به کمک تست گوریلا و یا حتی A/B Test تصمیمات خودتون رو بررسی کنید.

نمی‌شه توی وبسایت و اپلیکیشن قسمتی رو پیدا کرد که نیازی به UX Writing نداشته باشه. تعدادی از قسمت‌های مهم رو این زیر نوشتم که وقتی می‌خواهین اصطلاحات و کلمات داخل محصولتون رو نهایی کنین به این لیست به عنوان چک‌لیست نگاه کنین که چیزی از یادتون نره. چون اگر همه رو با هم انجام ندین ممکنه نتونین انسجام مورد نظر رو به خوبی در بیارین.