تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی : در این بخش قصد داریم شما را با نمونه های خارق العاده و روش تدوین تجربیات برتر تدریس و ارزشیابی آشنا نماییم. امید واریم مطالب ارائه شده بتواند برای شما آموزنده باشد . چرا که بر اساس آخرین بخشنامه های سال تحصیلی اخیر تدوین شده اند.
تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی: احتمالا بار ها در سطح وب با عباراتی چون تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی و یا تجربیات برتر تدریس برخورد کرده اید و برایتان سوال شده که معنی آنها چیست؟ این واژه ها اغلب در حیطه فعالیت معلمان به چشم میخورد. در این مقاله قصد داریم تا به صورت جامع به مفهوم تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی و تمامی جزییات آن بپردازیم. با ما همراه باشید.
تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی (تجربیات برتر تدریس) در واقع یک فرایند برنامه ریزی شده و منسجم است که توسط معلمان و دبیران و حتی هنرآموزان مدارس انجام می گیرد. در واقع این تعریفی است که توسط تیم پژوهشی موسسه ما به شکلی مشابه بیان شده است. در واقع شرکت در جشنواره های معلم پژوهنده و اجرای آن با هدف کمک به معلم و دانش آموزان در راستای بهبود فعالیت های کلاسی و سطح یادگیری و همچنین رشد اخلاقیات و منویات در مدارس است.
معلمانی که در فرایند پژوهش در عمل شرکت می کنند، در واقع از آن به عنوان یک تجربه که آنها را در این راستا قدرتمند و حرفه ای ساخته است، یاد می کنند. در واقع پژوهش در عمل تاثیرات بسیار زیاد و غیر قابل اجتنابی را در جامعه فرهنگیان و دانش آموزان می گذارد.
از جمله سایر طرح های موجود می توان به طرح لاله های روشن و طرح بوم و تجارب برتر تربیتی نام برد.
طرح جابر از بهترین طرح های آموزش عالی می باشد. از محتواهای موضوعات طرح جابر و مربوط به بهترین طرح جابر می توان به طرح جابر 1403 اشاره نمود.
همین طور که توضیح دادیم پرسش مهر 1403 از مهمترین پرسش های سال های اخیر بوده است.
در واقع تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی معلمان به آنها کمک می کند که در رابطه با مسئله ای که برایشان از همه چیز مهم تر است تحقیق کنند. این تحقیق سبب افزایش سطح معلومات آنها و بهبود وضعیت تحصیلی و یا تربیتی دانش آموزانشان خواهد شد.
غالبا تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی می تواند توسط یک معلم یا دبیر و یا هنرآموز و حتی پست های سازمانی دیگر به صورت فردی انجام شود. اما ممکن است چند نفر از معلمان و دبیران به یک موضوع و یا مشکل مشترک تمرکز و فوکوس نموده و این مشکل دغدغه گروهی آنها باشد. در این رابطه آنها می توانند به صورت جمعی به حل این مشکل پرداخته و یا در حل کردن آن به مؤلف اصلی کمک کنند.
در نهایت ممکن است مسئله ای برای کلیه پرسنل مدرسه معظل و یا آرمان قابل دسترسی باشد. قبلا از این مورد مدرسه پژوهی می گفتند. چرا که همه مدرسه در حل مشکل و رسیدن به مقصود نهایی تلاش می کردند. با برداشته شدن بخشنامه مدرسه پژوهی این مورد نیز با پژوهش عملی ادقام شد.
مراحل تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی هستند.
دیدن پیشرفت روز افزون دانش آموزان چه در زمینه های اختلالات یادگیری و چه در رابطه با مسائل تربیتی شاید یکی از عوامل بزرگ ایجاد شادی و نشاط در معلمان باشد. این تجربه نشاط آور و شادی بخش به معلمان کمک خواهد کرد که به بهترین شیوه عمل خود را تکرار کنند.
وقتی معلمان و دبیران می توانند مدرک معتبری را ارائه دهند که زحمتشان بیهوده نبوده است. و توانسته اند در پیشرفت و برون رفت از مسائل و مشکلات دانش آموزان تاثیر گذار باشند، مسلما کاری بسیار پر فایده انجام داده اند.
در انتخاب موضوعات تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی بهتر است روی مسائلی تمرکز شود که برای یک معلم ارزش وقت گذاشتن داشته باشد. اما متاسفانه با توجه به مشکلات امروز و اینکه معلمان فرصت انجام دادن مسائل فوق برنامه را ندارند هیچ فعالیتی ارزش وقت نهادن را ندارد. مگر اینکه از سمت اداره کل برای انجام این فعالیت لوح تقدیر ارسال شود. یا اینکه کلیه پرسنل یک مدرسه به این نتیجه برسند که موضوع حادی ذهنشان را به خود مشغول کرده است.همچنین آموزش پژوهی هم مانند طرح یاریگران زندگی از مهمترین دستاورد های دانشگاه فرهنگیان است.
طرح تدبیر و برنامه سالانه هنرستان فنی و حرفه ای و کار و دانش همچنین طرح تعالی هم از جمله برنامه ریزی های مهم برای فرهنگیان است.
معلمان یا سایر پست های سازمانی از خود می پرسند کدام یک از موضوعاتی که قرار است به عنوان پژوهش عملی انجام دهیم سطح یادگیری و یا معضلات اخلاقی دانش آموزان را بهبود می بخشد؟
بسیاری از موضوعات پژوهش در عمل که ملاحظه می کنیم تکراری هستند و سالهاست که هزاران راهکار برای آنها ارائه شده است که از میان آنها می توانیم به موضوعات زیر اشاره کنیم.
در موضوع پژوهش در عمل املا یک معلم پژوهنده به دنبال این است که به بهترین شیوه دیکته دانش آموزانش را بهبود بخشد. گاه ممکن است این معظل در همه دانش آموزان وجود داشته باشد و گاه ممکن است مسئله ای شخصی در رابطه با یک دانش آموز خاص باشد. در این موقع است که معلم پژوهنده اقدامات عملی خود را در ارتباط با بهبود دیکته دانش آموز انجام می دهد.
یکی از مشکلاتی که دامنگیر دانش آموزان در پایه های پایین تر است، کند نویسی است. دانش آموزانی داریم که متاسفانه در نوشتن املا بسیار کند هستند و نمی توانند خود را به سطح سایر دانش آموزان برسانند. اینجاست که یک معلم پژوهنده می بایست کمک کند که مشکل دانش آموزش که ممکن است ناشی از استرس و یا مشکلات فیزیکی وی باشد را برطرف نماید.
درس شیرین ریاضی یکی از دروس مهم و قابل بحث در دوره های ابتدایی، متوسطه اول و متوسطه دوم است. دانش آموزان در این دوره ها می کوشند که خود را در درس ریاضی به سطح سایرین برسانند. متاسفانه این امر برای تعدادی از آنها امکان پذیر نیست. یک معلم آگاه بایستی این تعداد را شناسایی کرده و این درس را به بهترین شیوه برای آنها تدریس نماید و هر آنچه باعث کند شدن و پسرفت آنها بوده است را برطرف نماید.
آیا دانش آموز من تند خو است؟ چه چیزی باعث تند خویی وی شده است؟ آیا من می توانم تند خویی را در وی بهبود بخشم؟ چگونه دسترسی به این امکان پذیر است؟ اینها سوالاتی است که یک معلم پژوهنده در رابطه با تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی با آن برخورد می کند و پس از حل مشکلات راهکارها را در اختیار سایر همکاران قرار می دهد.
اختلال خواندن مشکلی است که در صورت عدم توجه به آن ممکن است مشکلات بسیار زیادی را برای دانش آموزان در سالهای آینده و در سنین بزرگسالی ایجاد کند. اختلال خواندن در واقع مشکلی بزرگ است که معلمان پژوهنده بایستی به آن رسیدگی کافی و لازم را داشته باشند و راهکارهایش را به مدیریت برنامه ریزی درسی ارائه دهند تا این مشکل به صورت فزاینده ای حل شود.
اگر شما هم به عنوان یک معلم و یا اولیای دانش آموزان با مشکل بدخطی دانش آموزاتان مواجه هستید بایستی کاملا هوشیار باشید. این مشکل می تواند باعث تمسخر و از دست دادن اعتماد به نفس در وی شود. به دلیل اینکه دانش آموزان نقش مهمی در آینده کشور دارند. حفظ اعتماد به نفس در آنها الزامی است. بنابر این کمک کنید که با بهبود خط نوشتاری دانش آموزان این معظل در آنها حل شود.
جالبترین نوع نگارش تجربیات در مرحله بعد
در مرحله بعد یک اقدام پژوه می بایست به تحقیق درباره باورها و نظریات اندیشمندان در رابطه با موضوعات مورد مطالعه شان بپردازند. در این صورت استفاده از نظریات بزرگان اهل دانش می تواند از پیشرفت معظل و یا مشکل جلوگیری کند. به طوری که به دانش آموزان این فرصت را بدهند که از راهکارها و تجربیاتی که از دیگران به صورت مستند وجود دارد استفاده نموده و به این وسیله بتوانند به خودشان کمک کنند.
وقتی اقدام پژوه موضوع خود را انتخاب کرد و حیطه تحقیقاتی اش مشخص گردید و توانست نظریات سایر اساتید را در این رابطه به دست بیاورد آنگاه می تواند فرضیات و سوالات خود را بیان نموده تا بتواند در مرحله تجزیه و تحلیل از آنها بهره مند گردد.
یک معلم و اقدام پژوه حرفه ای می بایست برای رسیدن به راهکار نهایی یک جمع بندی حرفه ای از کلیه داده هایی که به دست آورده است ارائه دهد. ممکن است خیلی از اطلاعاتی که در این رابطه به دست آورده است کافی نباشد. بنابراین بایستی معتبر ترین اطلاعات و داده های طلایی را به صورت منسجم جمع آوری نماید و از منبع و صحت و سقم آن آگاهی کامل داشته باشد.
بعد از اینکه معلمان و دبیران از درستی منبع اطلاعات و قابل اعتماد بودن آن مطمئن شدند، بایستی ویژگی کلاس و محیط آموزشی خود را نیز در نظر بگیرند. به این معنا که آیا داده هایی که جمع آوری نموده اند با شرایط و ویژگی های کلاس و مدرسه آنها همخوانی دارد یا خیر ؟
پس از اجرای این مرحله محققان بایستی از چندین منبعی که گلچین نموده اند استفاده نموده و تنها به یک منبع اکتفا نکنند. چرا که استفاده از یک منبع قطعا نمی تواند برای آنها راهگشا باشد و باعث تعصب بیجا و غیر منطقی بر روی آن منبع می گردد.
استفاده از چند منبع معتبر به جای یک منبع به محقق کمک می کند که از زوایای مختلفی به موضوع نگاه کند و موضوع را از پنجره های مختلف بسنجد و بالا و پایین کند. اینگونه است که بهترین نتیجه از این کار عاید می گردد.
معلمان علاقه مند به این نکته هستند که حتما روشی را که انتخاب می کنند بیشترین و بهترین تاثیر را بر روی دانش آموزانشان داشته باشد. آنها تجربه های زیادی دارند از اینکه دانش آموزان را با راهکارهای مختلف آزموده اند و به نتایج کافی نرسیده اند. بنابراین به دلیل استفاده معلمان از شیوه های مختلف این امر ناراضی کننده است اگر در پایان تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی به نتایج مورد انتظارشان نرسیده باشند.
از آنجا که یکی از بزرگترین دغدغه های معلمان گردآوری اطلاعات از منابع معتبر است ، سایت هایی بوجود آمده است که نمونه های برتر تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی کشوری را در اختیار معلمان , دبیران , معاون , مدیر , هنرآموز , خدمتگزار و سایرین قرار می دهند.
برای معلمی که سخت مشغول کار است و همواره در تلاش برای آموزش و از طرفی دغدغه های روزمره زندگی است، شاید یکی از ترسناک ترین مراحل در انجام یک تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی حرفه ای و تضمینی گردآوری اطلاعات باشد.
یک معلم پژوهنده همواره از خود می پرسد: از کجا می توانم منابع دقیق و قابل اعتماد و مختلف را برای انجام تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی خود به دست بیاورم؟ این سوال ممکن است بارها و بارها فکر و ذهن او را به خود مشغول نماید.
خرسندیم از این که مدارس و کلاس ها و حتی دانش آموزان خود دایره المعارفی از تجربیات و منابع معتبر هستند که به معلمان در این امر کمک و یاری می رسانند. هر کلاس پر است از دانش آموزان مختلفی که خوب یا بد کار می کند، اختلال خواندن و یا نوشتن دارد، خجالتی و یا پرخاشگر است، تکالیفش را خوب یا بد انجام می دهد، اعتماد به نفس ندارد و یا مشارکت پذیر نیست این ها خود منابعی عملی و تجربی برای انجام تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی است، پیشنهاد من این است که معلمان همه این مسائل را یادداشت نموده تا در موقع لزوم از آنها بهره مند گردند.
در تجزیه و تحلیل اطلاعات در پایان نامه ها و مقالات معمولا داده های آماری را در نظر می گیرند. ولی در ارتباط با پژوهش در عمل می بایست به سوالات خود که در جمع آوری اطلاعات و توصیف وضعیت موجود جمع آوری نموده است پاسخ دهد.
معلم پژوهنده با پاسخ به این سوالات می تواند کمک بسیار مهم و موثری را به خود کند و سعی نماید اقدام عملی خود را در این راستا اجرایی نماید.
معمولا بزرگان اهل دانش اعتقادشان بر این است که فرایند تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی می بایستی همه جانبه صورت بگیرد. اما متاسفانه نکته غم انگیزی که در کشور ما وجود دارد این است که معلمان معمولا دست تنها و یه صورت فردی اقدام به پژوهش عملی می کنند .این که تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی معلمان و تدریس آنها در ایران بیشتر به صورت فردی انجام میگیرد از دو جهت قابل تامل است.اولا اینکه این نوع روش تدریس ناکارآمدی های زیادی دارد و ثانیا اینکه برای غلبه بر مشکلات استفاده از چند رای و نظر و چند عقل و منطق مسلما بهتر و بیشتر از چند نظر است.
جمع بندی تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی و پیشنهادات و راهکارها که در کنار ارزیابی مراحل انجام می پذیرد، یکی از مهمترین مراحل اقدامات عملی است. چرا که در این صورت است که معلم پژوهنده با بررسی اقدامات انجام شده نقاط قوت و ضعف را از آنها بیرون کشیده و در اختیار صاحبنظران و همکاران خود قرار می دهد.در اینجاست که اقدام پژوه می تواند از اشتباهات خود درس گرفته و از تکرار آنها در پژوهش های بعدی جلوگیری به عمل بیاورد.
هنگامی که پژوهش در عمل به صورت فردی انجام می شود.فرد مجبور است تعهد بسیار زیادی را در رابطه با جمع آوری اطلاعات و داده ها از خود نشان دهد.و این امر باعث رشد و توسعه علمی و تربیتی در دانش آموزان می گردد.چرا که برای هر آموزش و راهکاری بازتاب های مختلف را مورد بازبینی قرار داده و از مسائل و راهکارهای مختلف بهره می گیرد.به این ترتیب تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی هایی که به صورت فردی انجام می شوند معمولا نتایج مثبتی را به ارمغان می آوند.
همانطوری که در پاراگراف های ابتدایی مقاله عنوان شد هر تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی می تواند به صورت فردی و توسط یک معلم و یا به صورت گروهی معلمان , دبیران , معاون , مدیر , هنرآموز , خدمتگزار و یا به صورت دسته جمعی توسط کل پرسنل یک مدرسه انجام پذیرد.
هنگامی که معلمان فردی تعهد شخصی را به طور سیستماتیک جمع آوری داده ها در مورد کار خود می کنند، در حال پیاده سازی روندی هستند که باعث رشد و توسعه مداوم می شوند. هنگامی که هر درس به عنوان یک بررسی تجربی بر عوامل موثر بر آموزش و یادگیری و زمانی که بازتاب در یافته های کار هر روز معلوم به آموزش روز بعد، معلمان نمی تواند کمک کند، اما تسلط بیشتر بر هنر و علم تدریس را کمک کند. به این ترتیب، معلمان فردی که تحقیق عملی را انجام می دهند، پیشرفت مداوم را در توسعه نقاط قوت خود به عنوان تمرین کننده های بازتاب می دهند.
در مقابل در اقداماتی که به صورت گروهی انجام میشود معمولا تمرکز بر روی پیشرفت کل مدرسه و یا کل محیط کلاس دارد و تمرکز و فوکوس کمتری برروی یک دانش آموز خاص دارد.
برای تدوین تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی معلمان , دبیران , معاون , مدیر , هنرآموز , خدمتگزار و سایرین مهمترین زمان همین حالاست .چرا که انجام تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی در این برهه زمانی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
ایجاد سایت , گروه و کانال تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی ابتدایی اهداف بسیار مهم و برجسته ای را دنبال می کند.
زمانی که فرد اقدام پژوه چه به صورت فردی و چه به صورت گروه اقدام به تدوین پژوهش عملی می کند، محل تدریس و انجام اقدامات عملی بسیار جذاب و علمی می شود. و انگیزه معلمان در کارکردن در چنین محیطی به شدت افزایش می یابد.این لذت بیشتر در خود اقدام پژوه انجام میگیرد تا در ناظران و منتقدانی که خود کار عملی انجام نمیدهند و فقط وظیفه نظارت بر انجام کار را دارند.به علاوه زمانی که مشارکت خردمندانه ای در میان معلمان صورت می گیرد، دیدگاه های مختلفی شکل گرفته که به همکاران اجازه می دهند از جمع بندی کل دیدگاه ها و نظرات نکات طلایی را برداشت نمایند.و در نتیجه استفاده از این نظرات بتوانند به صورت حرفه ای برداشت های مختلفی داشته باشند.
تدریس در کلاس درس به خودی خود مشکل و سخت و در عین حال حرفه ای است. اما امروزه فقط انتظار از معلمان آموزش و درس دادن ساده نیست.دانش آموزان به طور روزمره دچار مشکلات و مخاطراتی می شوند که بیشتر آنها را نیز خودشان بوجود آورده اند.
انتظار امروز از جامعه معلمین برطرف نمودن این مشکلات با هزینه بسیار کم در قالب تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی است. متاسفانه در کنار اینهمه انتظاراتی هم که از معلمین ایجاد شده است. احترام به معلمان مخصوصا در مدارس دولتی بسار کم شده است. یکی از این دلایل نیز شاید اظهار نظر در مسائل سیاسی کشور باشد که گاها با حمله به ارزش های عمومی همراه شده است. که البته این مسئله به صورت فرضیه است و ثابت نشده است. بنده هم به عنوان نویسنده مقاله در این رابطه نظری ندارم.
با نیم نگاهی به تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی های برتر کشوری خیلی سریع به این نتیجه می رسیم که صرف نظر از همه مشکلات و فشارهایی که این قشر عزیز تحمل می کنند، حال روحانی که در این حرفه وجود دارد بسیاری از معلمان و دبیران را در این حرفه پای برجا نگه میدارد و متوجه می شویم که انگیزه ای بزرگ در معلمان در مقابل سایر مشکلات آنها را به این شغل و ادامه مراحل ترغیب می نماید.
در سالهای قبل مدیران آموزشی بر این اعتقاد بودند که دانش آموزانی که در یک وضعیت مشابه به هم در حال تحصیل هستند معمولا یا مشکلی ندارند و یا مشکلشان شبیه به هم است. آنها بر این امر معتقد بودند که برای پیشرفت در مسائل آموزشی همین که مدرک تحصیلی معلم کارشناسی به بالا باشد کفایت می کند. اما امروزه شاهد آن هستیم که حتی دو برادر نیز که در یک کلاس مشغول به تحصیل هستند وضعیت یکسانی ندارند. در واقع معتقدیم که امروزه بیش از آنکه مدرک یک معلم مهم باشد آشنایی او با مشکلات و نیاز های دانش آموزان و روش های فعال تدریس و مسائل تربیتی مهم است.
با اجرای یک تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی موفق دانش آموزان به آینده خود در صورت ارتقا به پایه های بالاتر و فارغ التحصیلی امیدوار می شوند. در صورتی که اگر این پژوهش عملی درست به بارننشیند ممکن است با عدم موفقیت معلمان سرمایه های انسانی و وقت آنها از بین برود. با این حال هنوز هیچ سیستم و هیچ ارگانی نتوانسته است به صورت کامل به اهداف خود جامه عمل بپوشاند. با این حال یکی از مشکلات جامعه ما چالش های سر راه معلمان است که اگر این چالش ها برداشته شود شاهد دنیایی پر رونق و دانش آموزانی کوشا و معلمانی پر روحیه خواهیم بود.
قطعا با توجه به هر آنچه که گفته شد. شما به عنوان یک معلم و پژوهشگر و اقدام پژوه نیازمند نمونه تجربیات برتر سنجش و ارزشیابی هستید .
