علی‌آقا
علی‌آقا
خواندن ۵ دقیقه·۲ سال پیش

از رابطه با غرب به رشد و توسعه می‌رسیم یا از گرایش به شرق؟

سیاست نگاه به شرق
سیاست نگاه به شرق

نقد سیاست نگاه به شرق و اقتصاد مقاومتی

دکتر پویا ناظران | این سوال مهمی پیش روی جامعه ماست، بخصوص در پی تجربه دوران ترامپ، و بطور کلی با تجربه چهل سال گذشته. الان پاسخ قدرتمندترین جریان سیاسی کشور این است که «دیدید که از غربی‌ها آبی گرم نشد، پس باید به شرق گرایش پیدا کنیم.»

اما پاسخ علم اقتصاد این است که یکی از لوازم قطعی رشد و توسعه، دسترسی به بازارهاست؛ همه بازارها، از شرق تا غرب و از دور تا نزدیک.

در پست قبل مفصل بحث کردیم که اگر هدف ۴۰ ساله کشورمان رسیدن به تولید ۴ تریلیون دلاری باشد، رویکرد اصلی سیاست خارجی ایران باید تامین دسترسی متوازن به همه بازارهای دنیا باشد. بخش خصوصی کشور باید به زنجیره تولید ارزش جهانی بپیوندد تا به رشد و توسعه اقتصادی برسیم.

اما‌ اگر هدفمان مقاومت در برابر سلطه آمریکا باشد، لازمه‌اش عدم مذاکره مستقیم با آمریکا، گریز هسته‌ای کوتاه، و گرایش به شرق است. طبعا وقتی هدف رشد و توسعه نیست توصیه‌های علم اقتصاد هم دیگر راهگشا نیستند، و مجبور می‌شویم برای تحقق هدف مقاومت، اقتصاد مقاومتی هم اختراع کنیم.

حال کلیپ ۲ دقیقه‌ای زیر از مصاحبه احمد صالحی با نود اقتصادی را ملاحظه کنید:

https://www.aparat.com/v/m031lqc
احمد صالحی: امثال پویا ناظران تصویر غیرواقعی و آدرس غلط در مورد برجام و تحریم‌ها می‌دهند/ آن‌ها مردم را از عدم توافق هسته‌ای می‌ترسانند/ با یک نظام پولی و مالی عادلانه می‌توانیم بدون برجام هم رضایت نسبی در جامعه ایجاد کنیم. احمد صالحی، پژوهشگر اقتصادی در گفتگو با «نود اقتصادی» گفت: آقای پویا ناظران، اقتصاددان می‌گوید برای اینکه در ۴۰ سال آینده موفق باشیم باید سالی ۶ درصد رشد اقتصادی داشته باشیم و تاکید می‌کند که اگر تحریم باشیم این اتفاق نمی‌افتد! چرا هدف اقتصادی کشور را روی رشد ۶ درصد قرار می‌دهیم؟ هدف را روی رفاه و آسایش زندگی مردم بگذاریم. برای تحقق این هدف حتما نیازی به برجام نداریم. بلکه با نظام پولی و مالی عادلانه و خنثی کردن تورم این هدف محقق می‌شود. آدرس غلط و تصویر غیرواقعی به مردم نشان ندهیم. با هدفی که آقای ناظران ترسیم کرده، قرار است از ترکیه و امارات جلو بزنیم، در حالی که با اهداف معقولانه‌تر می‌توان بدون برجام هم رضایت نسبی در جامعه ایجاد کنیم!
https://t.me/NavadeEghtesadi/51498

همانطور که ملاحظه کردید در این کلیپ، تبعات اقتصاد مقاومتی بصورت ساده و شفاف بیان شده و ارزیابی ما را از آن تائید می‌کند. مثلا می‌گوید اقتصاد مقاومتی پراید مردم را تبدیل به ۲۰۶ خواهد کرد. یعنی رویکرد مقاومتی، همین ۲۰۶ی که سال‌هاست در دنیا از رده خارج شده را برای ۴۰ سال آینده وعده می‌دهد!

در جای دیگر کلیپ احمد صالحی می‌گوید رشد بلندمدت یک اقتصاد مقاومتی، نهایتا ۲ تا ۳ درصد هست. توجه کنیم که تولید کشور در سال ۱۴۰۰ حدود ۲۰۰ میلیارد دلار بود، در حالیکه در ۱۳۹۶، حدود ۵۰۰ میلیارد دلار بود. یعنی حتی با رشد ۳ درصدی، ۳۱ سال طول می‌کشد تا به سطح رفاه پنج سال پیش برگردیم.

طبعا این به معنی عقب ماندن از قافله توسعه دنیاست. در این کلیپ می‌بینیم که جبران این عقب‌ماندگی مهم نیست، و رقابت با ترکیه و امارات و جلو زدن از آنها اصلا موضوعیت ندارد!

چرا؟

 طرحی که به مناسبت انقلاب ۱۳۵۷ همان سال در روزنامه کیهان منتشر شد
طرحی که به مناسبت انقلاب ۱۳۵۷ همان سال در روزنامه کیهان منتشر شد

چون هدف صرفا مقاومت کردن است! فقط باید مردم را با حداقلی از رفاه راضی کنیم، مثلا پرایدشان را تبدیل بکنیم به ۲۰۶. اسمش را هم می‌گذاریم «رفاه و آرامش روانی.»

طبعا اگر امارات ۴۰ سال آینده را هم سریع‌تر از ما رشد کند، بالاخره یک جایی شکاف توان نظامی آنها با ما هم به حدی می‌رسد که امارات جزایر سه‌گانه را غصب می‌کند و هیچ کاری از دستمان برنخواهد آمد. آن زمان اینقدر فقیر شده‌ایم که حتی نمی‌توانیم نام خلیج فارس را حفظ کنیم.

در واقع این کلیپ، که در دفاع از هدف مقاومت ساخته شده، ارزیابی ما در پست قبل از تبعات رفاهی و توسعه‌ای این هدف را تصدیق می‌کند.

در آن پست دیدیم که در صورت اصلاح ۴ تصمیم شاخص، اقتصاد کشور توان رسیدن به ۴ تریلیون دلار تولید ظرف ۴۰ سال را دارد. لازمه‌اش افتادن به دامن شرق یا غرب نیست، بلکه برعکس باید با برقراری توازن، در همه بازارهای جهانی حضور داشت.

اما با پیگیری اقتصاد مقاومتی، ۳۱ سال دیگر تازه می‌رسیم به آنجایی که ۵ سال پیش بودیم، و پرایدمان خواهد شد ۲۰۶. یعنی از این مسیر به رفاه و توسعه نمی‌رسیم، ولی اقتصاد مقاومتی در کنار گریز هسته‌ای کوتاه و امتناع از مذاکره مستقیم با آمریکا، ما را الگوی دنیا برای مقاومت در برابر سلطه آمریکای امپریالیستی می‌کند.

در این میان بحث بر سر اینکه دسترسی به همه بازارها لازم است یا چین کافی‌ست، برجام خیانت بود یا خدمت، گریز هسته‌ای مفید است یا خیر، و مذاکره با آمریکا چه شکلی باشد، بجایی نمی‌رسد؛ چرا که «رشد و توسعه» و «مقاومت» دو هدف به کل متفاوتند. اول باید ببینیم کدام هدف را می‌خواهیم دنبال کنیم. اگر بر سر هدف به توافق برسیم، مسیر رسیدن به آن مشخص است.

دکتر پویا ناظران: از رابطه با غرب به رشد و توسعه می‌رسیم یا از گرایش به شرق؟
دکتر پویا ناظران: از رابطه با غرب به رشد و توسعه می‌رسیم یا از گرایش به شرق؟

پست قبلی را، که محتوایش مورد بحث هست، می‌توانید اینجا پیدا کنید:

https://t.me/Economics_and_Finance/1007


سایر مطالب:

https://virgool.io/@mrali
سیاستآمریکااقتصاد مقاومتیتوسعهرشد اقتصادی
بیشتر مطالب این صفحه بازنشرند چون به نظرم ارزشش را دارند. علی حسین‌زاده هستم.
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید