نقدهایی بر آموزش و پرورش - بخش اول - بوروکراسی

سال‌‌ها پیش که ما هنوز دانش‌آموز مقطع ابتدایی بودیم، هنوز کامپیوتر در مرحله اولیه خود بود و حتا به کشور ما راه پیدا نکرده بود. مدیر و معاونین هر مدرسه امور دفتری و اداری را با کاغذ و قلم رتق و فتق می‌کردند.

سال‌ها گذشت و کامپیوتر به کشور و سپس به نهادهای دولتی و سپس به آموزش و پرورش و مدارس راه باز کرد.


نرم‌افزارها برای مدیریت آموزش و پرورش و مدارس ساخته شد، ولی همچنان نتوانستند دل از کاغذ برکنند.

این روزها ما هر کاری که با نرم‌افزارهای اختصاصی آموزش و پرورش انجام می‌دهیم، از جمله امور ثبت نام، صدور کارنامه و نمره دهی و لیست و دفتر آمار و غیره، یک بار روی کامپیوتر همه این کارها را انجام می‌دهیم و یک بار از هر کاری پرینت می‌‌گیریم و صحافی و بایگانی می‎کنیم.

در واقع مفهوم وجود کامپیوتر در آموزش و پرورش چیزی جز تبدیل اطلاعات به کاغذهای چاپی نیست.

مدیران و وزیران این نهاد مهم کشور، اعتقادی به بانک اطلاعات (دیتابیس) ندارند و حتا به قطع یقین می‌دانم که نمی‌دانند بانک اطلاعاتی چیست و به چه کاری می‌آید.

و در یکی دو سال اخیر که دولت الکترونیک! شروع به جوش و خروش کرده، و هر نهاد و وزارت‌خانه‌ای سایت و پرتال برای خود تهیه کرده است، آموزش و پرورش نیز از این قافله عقب نمانده و به سرعت! و به کثرت! پرتال‌سازی می‌کند.

  • سایت اصلی وزارت آموزش و پرورش (برای درج اخبار)
  • سایت‌های فرعی ادارات استان‌ها (برای درج اخبار استان)
  • سایت‌های فرعی مناطق ادارات استان‌ها (برای درج اخبار مناطق استان)
  • سایت امور اداری کل کشور (برای دیدن بخشنامه‌ها و جواب دادن به آنها)
  • سایت امور اداری هر منطقه برای خودش (برای دیدن بخشنامه‌ها و جواب دادن به آنها)
  • سایت ثبت نام دانش‌آموزان برای کل کشور (برای عملیات ثبت نام)
  • سایت کتب درسی برای کل کشور (برای ثبت درخواست کتاب‌های درسی)
  • سایت فیش حقوقی کل کشور (برای دیدن فیش‌های حقوقی‌مان - که خراب است و کار نمی‌کند)
  • سایت فیش حقوقی هر منطقه برای خودش (برای دیدن فیش‌های حقوقی‌مان - کار می‌کند)
  • سایت ضمن خدمت (برای ثبت نام در دوره‌های آموزشی ویژه معلمان)
  • سایت اسکان فرهنگیان (برای رزور خانه‌های معلم در فصل تابستان برای مسافرت)
  • سایت صندوق ذخیره فرهنگیان (برای ثبت نام خرید خودروی قسطی)
  • سایت ثبت نام دانش‌آموزان المپیادی
  • سایت ثبت نام دانش‌آموزان نمونه دولتی
  • سایت ثبت نام دانش‌آموزان ایثارگر
  • سایت وبلاگ مدارس (یک پروژه مسخره که هر مدرسه باید یک وبلاگ داشته باشد)
  • سامانه یکپارچه دانش‌آموزی (برای گزارش‌گیری از آمار مدارس)
  • سامانه امین (امور مربوط به فارغ‌التحصیلی دانش‌آموزان)
  • سامانه سناد (امور مربوط به ثبت نام دانش‌آموزان)
  • سامانه همگام (آش شله قلمکاری از همه چیز برای تحقق مدرسه الکترونیکی)
  • سامانه اموال (امور مربوط به اموال سازمان‌ها و مدارس)
  • سامانه سنجش (سنجش کودکان پیش‌دبستانی قبل از ثبت نام)
  • سامانه بکفا (امور سازماندهی معلمان)
  • سامانه حساب (مدیریت امور مالی مدارس)
  • ...

و چندین سایت و سامانه! دیگر که من ذهنم یاری نمی‌کند و از یادم رفته است.

و این دولت الکترونیک آموزش و پرورش است. لازم به تذکر است که تمام این سایت‌ها مستقل از یکدیگر هستند، ظاهر متفاوت، برنامه‌نویسی متفاوت، دیتابیس‌های مجزا، ادمین‌های متفاوت و دامنه‌های متفاوت دارند. ولی همه مال آموزش و پرورش هستند و ما در طول یک روز به نصف این‌ها گذرمان خواهد افتاد.

در چنین آشفته بازار و قحط‌الرجال مدیر کاردان در این سیستم طویل و عریض، من در سالی که سمت معاونت اجرایی یک مدرسه را بر عهده داشتم یک فایل اکسل برای خودم ساختم و تمام اطلاعاتی که در این همه سایت درج شده را، آنچه مربوط به خودم و همکاران مدرسه‌ام و دانش‌آموزان مدرسه‌مان بود، در فایل اکسل وارد کردم و با مدیریت یک فایل اکسل، هر لحظه به هر اطلاعاتی که لازم داشتم دسترسی داشتم.

این مطالبی که می‌نویسم از آن جهت اهمیت دارد که مردم نمی‌دانند در درون سیستم آموزش و پرورش چه آشفته‌ بازاری است و از بیرون، یک نمای شیک و زیبا فقط می‌بینند.

یک مدیر و یک معاون در یک مدرسه دولتی، امروز، عمده‌ی کارهایش این است که بین این همه نرم‎افزار، سایت، پرتال و بخشنامه‌های دستوری و دست و پا گیر، اطلاعات را جابجا کند.

همه کارهایی که این روزها در دنیا حل شده است و دارند روی آموزش و پرورش کار می‌کنند، برای ما حل نشده و هنوز در حال ثبت و ویرایش و جابجایی اطلاعات هستیم.

این سیکل باطل ثبت اطلاعات و ثبت دوباره و دوباره اطلاعات، در آموزش و پرورش بخش اعظمی از وقت کادر اداری را تلف می‌کند و شاید یکی از دلایل ناکارآمدی بسیار زیاد سیستم آموزش و پروش در کشور، نبود یک بانک اطلاعاتی منسجم است.

یک بانک اطلاعاتی منسجم هیچ وقت بدست نمی‌آید تا زمانی که مدیر و مسئول هر اتاق در اداره یا وزارت خانه، برای کار خودش یک سایت مجزا، یک نرم‌افزار جدا و یک دیتابیس ناقص داشته باشد.

هنوز ندیدیم اراده‌ای در این سیستم شلخته، که بخواهد تمام اطلاعات را یکپارچه کند.

هر وقت اطلاعات کل سیستم آموزش و پرورش یکپارچه شد، از آنجا به بعد من معلم، من معاون و من مدیر مدرسه، آسوده از انجام کارهای بیهوده، وقت خود را صرف آموزش و پرورش واقعی کودکان شما خواهم کرد.

نظر خود را بنویسید.


نقدهایی بر آموزش و پرورش - مقدمه

نقدهایی بر آموزش و پرورش - بخش اول - بوروکراسی

نقدهایی بر آموزش و پرورش - بخش دوم - تنبیه

نقدهایی بر آموزش و پرورش - بخش سوم - اهداف آموزشی

نقدهایی بر آموزش و پرورش - بخش چهارم - خشونت

نقدهایی بر آموزش و پرورش - بخش پنجم - آقای معلم بچه من خوبه؟

نقدهایی بر آموزش و پرورش - بخش ششم - بزرگترین مانع آموزش

نقدهایی بر آموزش و پرورش - بخش هفتم - شعارزدگی

نقدهایی بر آموزش و پرورش - بخش هشتم - آموزش پارتی بازی

نقدهایی بر آموزش و پرورش - بخش نهم - پنج مانع اصلی آموزش و پرورش

نقدهایی بر آموزش و پرورش - بخش دهم - مدیریت کلاس به روش امیرکبیر

نقدهایی بر آموزش و پرورش - بخش یازدهم - آموزش و پرورش، عروس هزار داماد

نقدهایی بر آموزش و پرورش - بخش دوازدهم - گزارش پیشرفت تحصیلی